OBECNY SYSTEM MONETARNY - CZĘŚĆ 1

Po latach system rezerw frakcyjnych i zintegrowana sieć banków, wspieranych przez bank centralny stały się dominującym systemem na świecie. W tym samym czasie ilość złota wspierającego pieniądze dłużne powoli skurczyła się do zera. Podstawowa natura pieniądza zmieniła się. W przeszłości papierowy dolar był właściwie kwitem, który można było wymienić na ustaloną wagę złota lub srebra. Obecnie papierowy lub elektroniczny dolar może być wymieniony tylko na innego papierowego lub elektronicznego dolara. W przeszłości prywatnie stworzony kredyt bankowy, istniał tylko w formie prywatnych banknotów bankowych, których ludzie mieli prawo nie przyjąć tak jak my dzisiaj mamy prawo odmówić przyjęcia czyjegoś czeku.

Obecnie prywatnie stworzony kredyt bankowy jest prawnie przemieniany na emitowane przez rząd „pieniądze fiducjarne”, dolary amerykańskie, kanadyjskie, funty które odruchowo uważamy za pieniądze. Pieniądz fiducjarny jest pieniądzem tworzonym poprzez państwowe rozporządzenie lub dekret, a napis „prawny środek płatniczy” stanowi, że obywatele muszą zaakceptować fiducjarne pieniądze jako zapłatę za dług, bo inaczej sąd nie będzie egzekwował zobowiązania. Nasuwa się więc pytanie – skoro zarówno rząd jak i banki mogą tworzyć pieniądze, to jak dużo ich jest?

W przeszłości całkowita suma pieniędzy w obrocie była ograniczona przez rzeczywiste ilości tego co było używane jako pieniądz. Np. by stworzyć więcej złotych lub srebrnych pieniędzy należało odkryć i wydobyć z ziemi więcej złota i srebra. Obecnie pieniądze są dosłownie tworzone jako dług. Nowe pieniądze są zawsze tworzone, gdy ktoś bierze kredyt z banku. W rezultacie całkowita liczba pieniędzy, które można stworzyć ma tylko jeden rzeczywisty limit – całkowity poziom długu. Rząd nakłada dodatkowo ustawowy limit na tworzenie nowych pieniędzy, poprzez narzucanie reguł, znanych jako wymagania rezerw frakcyjnych. W zasadzie dowolne wymagania rezerwy frakcyjnej różnią się różnych krajach i różnym czasie.

W przeszłości najczęstszym wymaganiem dla banków było posiadanie co najmniej 1 dolara w złocie na każde 10 dolarów tworzonego długu. Dzisiaj wymagania rezerwy nie dotyczą już stosunku nowych pieniędzy do złota w depozycie, lecz jedynie nowych pieniędzy do pieniędzy już istniejących. Dzisiaj rezerwy bankowe składają się z emitowanej przez rząd gotówki lub jej odpowiednika zdeponowanego w banku centralnym, oraz pieniędzy stworzonych wcześniej jako dług, które bank ma w depozycie. By zilustrować to w najprostszy sposób...

Obecny system monetarny - część 2 >>

    Więcej